Theo quy định của Luật Đất đai 2013, một trong các khoản thu của Nhà nước chính là khoản thu tài chính từ đất đai. Đây chính là những khoản mà người sử dụng đất phải nộp trong quá trình sử dụng đất.
Những khoản tiền người sử dụng đất có thể phải nộp
Theo khoản 1 Điều 107 Luật Đất đai năm 2013, trong quá trình sử dụng đất thì người sử dụng đất có thể phải nộp các khoản tiền gồm: Tiền sử dụng đất khi được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, công nhận quyền sử dụng đất mà phải nộp tiền sử dụng đất; tiền thuê đất khi được Nhà nước cho thuê; thuế sử dụng đất; thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất; nộp phạt vi phạm pháp luật về đất đai; bồi thường cho Nhà nước khi gây thiệt hại trong quản lý và sử dụng đất đai và phí, lệ phí trong quản lý, sử dụng đất đai.
Trong đó, thuế sử dụng đất bao gồm thuế sử dụng đất nông nghiệp, thuế sử dụng đất phi nông nghiệp. Tiền nộp phạt khi vi phạm pháp luật về đất đai là khoản tiền mà khi người sử dụng đất có hành vi vi phạm như tự ý chuyển mục đích sử dụng đất… Hoặc khi có hành vi cố ý huỷ hoại đất sẽ phải bồi thường thiệt hại cho Nhà nước.
Đối với các khoản phí và lệ phí, người sử dụng đất phải nộp lệ phí trước bạ khi chuyển nhượng quyền sử dụng đất, đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Sau đó nộp phí khi được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nộp phí khi khai thác thông tin dữ liệu đất đai, yêu cầu cung cấp thông tin về giao dịch bảo đảm bằng quyền sử dụng đất…
Các trường hợp được miễn tiền sử dụng đất
Nhằm hỗ trợ người dân, Chính phủ đã ban hành hướng dẫn về một số đối tượng được miễn tiền sử dụng đất tại Điều 11 Nghị định 45/2014.
Cụ thể, Nhà nước sẽ miễn tiền sử dụng đất trong hạn mức giao đất ở khi sử dụng đất để thực hiện chính sách nhà ở, đất ở đối với người có công với cách mạng thuộc đối tượng được miễn tiền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về người có công; hộ nghèo, hộ đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn, vùng biên giới, hải đảo; sử dụng đất để xây dựng nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật về nhà ở; nhà ở cho người phải di dời do thiên tai.
Miễn tiền sử dụng đất trong hạn mức giao đất ở khi cấp Giấy chứng nhận lần đầu đối với đất do chuyển mục đích sử dụng từ đất không phải là đất ở sang đất ở do tách hộ đối với hộ đồng bào dân tộc thiểu số, hộ nghèo tại các xã đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc và miền núi.
Miễn tiền sử dụng đất đối với diện tích đất được giao trong hạn mức giao đất ở cho các hộ dân làng chài, dân sống trên sông nước, đầm phá di chuyển đến định cư tại các khu, điểm tái định cư theo quy hoạch, kế hoạch và dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Đồng thời, miễn tiền sử dụng đất đối với phần diện tích đất được giao trong hạn mức giao đất ở để bố trí tái định cư hoặc giao cho các hộ gia đình, cá nhân trong các cụm, tuyến dân cư vùng ngập lũ theo dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Ngoài ra, một số đối tượng khác sẽ được giảm tiền sử dụng đất như giảm 50% tiền sử dụng đất trong hạn mức đất ở đối với hộ gia đình là đồng bào dân tộc thiểu số, hộ nghèo tại các địa bàn không phải các xã đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc và miền núi khi được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định giao đất; cấp Giấy chứng nhận lần đầu đối với đất đang sử dụng hoặc khi được chuyển mục đích sử dụng từ đất không phải là đất ở sang đất ở…